İstanbul Valiliği, bazı işletmelerin “hanutçuluk” olarak adlandırılan davranışlarının önüne geçmek amacıyla yeni tedbirler aldı. Yayınlanan genelgede, iş yerlerine kamera kullanma zorunluluğu getirildiği bildirilirken; iş yeri sahipleri veya çalışanları, iş yerinin önünden 50 santimetre mesafeyi aşmadan müşterilerine “hoş geldiniz” diyerek davet dışında hiçbir eylemde bulunamayacakları vurgulandı.
Genelgede, İstanbul’un tarihi ve kültürel zenginlikleri ile her yıl büyük bir turist akınına uğradığına dikkat çekilerek, turistlerin kentte huzur ve güven içinde vakit geçirebilmelerinin mevcut kamu düzeni ve şehir imajı açısından kritik olduğu ifade edildi.
İşletmelerdeki bazı davranışların, turistlerin güvenliği ve huzurunu tehdit ettiğinin belirtildiği genelgede, “Bazı iş yerlerince sergilenen ve ‘hanutçuluk’ olarak bilinen davranışlar, misafirlerin iradeleri dışında yönlendirilmesi, rahatsız edilmesi veya ticari baskıya maruz kalması gibi durumlar, hem ilimizin turizm imajını olumsuz etkiliyor hem de esnafın genel itibarını zedeliyor. Bu tür uygulamalar, turistlerin güvenlik ve huzurunu riske atmaktadır. Bu bağlamda, ticari faaliyetlerde dürüstlük ilkeleri doğrultusunda iş yeri önünde yayaların serbest geçişini engelleyecek ya da turistleri rahatsız edecek şekilde ısrarcı, yüksek sesli ya da fiziksel temas içeren müşteri davet yöntemlerinden kaçınılması gerekmektedir.” denildi.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 37. maddesi ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu’nun 8. maddesinin F fıkrasına atıfta bulunularak, “Mal veya hizmet satmak için başkalarını rahatsız eden kişi, 50 Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır. Kolluk kuvvetleri veya belediye zabıta görevlileri bu kabahat dolayısıyla ceza verme yetkisine sahiptir. Ayrıca, ilgili makamların açık ve yazılı izni olmadan meydan, cadde, sokak veya yayaların geçiş yaptığı kaldırımlarda işgal yapan ya da burada mal satan kişilere belediye zabıta görevlileri tarafından 50 Türk Lirası ceza uygulanır. 2559 sayılı yasa uyarınca, çeşitli araçlarla günübirlik tur düzenleyen veya mal ve hizmet satanlardan, müşteriye hizmet tanıtımı yaparken çevreyi ya da müşteri rahatsız eden yöntemler kullananlar, mülki amir tarafından 30 güne kadar faaliyetten men edilebilir.” ifadelerine yer verildi.
Hanutçuluğa yönelik alınan tedbirler
Alınan önlemler arasında, haksız şikayetlerin engellenmesi, iş yerlerinin huzurlu bir şekilde çalışabilmesi ve denetimlerin şeffaf bir biçimde yürütülmesi için çeşitli tedbirler bulunduğu belirtiliyor. Genelgede, turistik alanlarda faaliyet gösteren tüm iş yerlerinin dışarıyı görebilecek şekilde sesli ve görüntülü kayıt yapabilen kameralar bulundurması gerektiği kaydedildi. Ayrıca, esnaf arasında mesleki etik ilkeleri çerçevesinde iş birliğinin sağlanması ve ilgili esnaf odalarının bu genelge hakkında bilgilendirilmesi önem taşımaktadır.
Belediyeler ve emniyet birimleri, kendi sorumlulukları dahilinde, kamu düzenini bozucu davranışların önlenmesine yönelik düzenli denetimler gerçekleştirecek. Emniyet birimlerince yapılacak denetimlerde yaka kameraları ve dron kullanılacağı da belirtildi. İş yeri sahipleri ve çalışanlarının 50 santim mesafe içerisinde “hoş geldiniz” diyerek davet dışında başka bir eylemde bulunmamaları gerektiği ifade edilen genelgede, iş yeri sınırları dışında ikramda bulunmak ve ürün tanıtımı yapmak yasaklanacak. Ayrıca, fiziksel temas ve yol kesme gibi davranışlara izin verilmeyecek ve yüksek sesle rahatsız edici konuşmalara kesinlikle müsaade edilmeyecek.
Öte yandan, iş yerlerine kesilecek faaliyetten men cezaları ilk ihlalde 3 gün, ikinci ihlalde 5 gün, üçüncü ihlalde 10 gün şeklinde artırılacak.
