Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, “Küresel Sıfır Atık hedeflerini gerçekleştirme yolunda devletlere, uluslararası ve bölgesel kuruluşlara önemli roller düşüyor. Gururla ifade etmek istiyorum ki Türkiye olarak, iklim krizindeki payımızın çok düşük olmasına rağmen, var gücümüzle çözümün parçası olmak için çalışıyoruz. 2017 yılında, Türkiye’de başlattığımız Sıfır Atık Hareketi, bu hedefin en net göstergesidir.” dedi.
Emine Erdoğan, Sıfır Atık Vakfı tarafından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı (UNEP) ve BM-Habitat işbirliğiyle “Sıfır Atık Hareketi: İnsan, Mekan, Dönüşüm” teması altında İstanbul’da gerçekleştirilen Uluslararası Sıfır Atık Forumuna katılım gösterdi.
Program, forumun tanıtıldığı video gösterimiyle başlamış, ardından Emine Erdoğan’ın insanlığa hitap eden mesajlarının yer aldığı bir video ile devam etmiştir.
Forumda bir konuşma gerçekleştiren Emine Erdoğan, insanlık için tarihi bir buluşmaya ev sahipliği yaptıklarını belirterek, ilk kez düzenledikleri forumda katılımcılarla umut ve heyecanı paylaşmaktan memnuniyet duyduğunu ifade etti.
Bu forumda paylaşılacak bilgilerin, kurulacak dostluklar ve iş birliklerinin, gerçekleştirilecek her adımın daha yaşanabilir bir dünya için önem taşıdığına inandığını vurgulayan Erdoğan, “Hepiniz, tarihin ilk evrensel çevre kanununun kaleme alındığı topraklara, medeniyetler abidesi İstanbul’umuza hoş geldiniz.” diye konuştu.
“Ne var ki insanlık, bu yüzyıla geldiğinde, değişimin değil, değiştirmesi gereken şeylerin kendisi oldu”
Emine Erdoğan, “Meşhur bir sözde şöyle denir, ‘Dünyada görmek istediğiniz değişimin kendisi olun.’ Ancak günümüzde, değişim değil, değiştirmesi gereken unsurlar durumundadır insanlık. Döngüsel tüketim yaklaşımlarına geçmek yerine, tüketim toplumu olmaya dönüştü. Arkasında bıraktığı atıklarla; dünyanın dört bir yanına çöpten dağlar, okyanuslara plastik adalar ekledi. Kendi eliyle, sahte ihtiyaçları ve yapay mutlulukları üretmeye başladı. ‘Düşünüyorum, öyleyse varım’ cümlesinden, ‘Tüketiyorum, öyleyse varım’ anlayışına savruldu.” şeklinde ifade etti.
Yapılan anketlerin, insanların yüzde 85’inin ihtiyaçlarından fazla alışveriş yaptığını gösterdiğini belirten Erdoğan, reklamların “Ne kadar çok tüketirseniz, o kadar değerlisiniz” mesajı verdiğini dile getirdi.
Ürünlerin ihtiyaç olmaksızın “indirim” etiketiyle satın alındığını vurgulayan Erdoğan, “Bir şey kırıldığında onu tamir etmek, yenisini almak yerine daha tercih edilir hale geldi.” dedi.
Erdoğan, “Ucuz ve seri üretim, ‘ucuza yenilemeyi’ bir fırsat olarak sunuyor. Ancak aslında hiçbir şey ucuza yenilenmiyor.” kaydederek, ürünlerin üretim süreçlerinin ardındaki yüksek maliyetlere dikkat çekti.
“Sıfır atık, umut ürettiğimiz, yepyeni bir dönemin adıdır”
Sıfır atığı yeni bir dönemin simgesi olarak yorumlayan Emine Erdoğan, “Yaşamak, umutsuzluktan umut üretmektir. İnsan, her daim umutsuzluktan umut üreterek ilerlemiştir. Bugün, umutsuzluğun değil, büyük bir dönüşümün eşiğindeyiz. Sıfır atık, umut ürettiğimiz yepyeni bir dönemin adıdır.” şeklinde konuştu.
Bazen sıfır atık yaşam tarzını benimsemenin zorluklarına dair eleştirilerle karşılaştığını belirten Erdoğan, “Bizim niyetimiz, mükemmel bir uygulayıcı azınlık değil, küçük ama kararlı adımlar atan milyonlara ihtiyacımız var.” dedi.
“Anadolu’da, ‘çöpe atmak’ kimsenin tanımadığı bir kavramdı”
Emine Erdoğan, sıfır atığın çağın yeni bir fikri olarak algılandığını ama her kültürün doğayla dost yaşam pratiklerini içerdiğini belirtirken, geçmişte üretilen atıkların bir sorun teşkil etmediğini vurguladı.
Anadolu’da çöpe atmanın bilinmediğini ifade eden Erdoğan, “Kalan yemeklerin başka bir yemeğe dönüştürülmesi, kırılan eşyaların tamir edilmesi, hayatın doğal akışıydı.” dedi.
Bugünün tüketim alışkanlıklarının yanı sıra geçmişte kaliteden çok modaya dayalı alışverişin hüküm sürdüğünü belirten Erdoğan, “Bu salon, farklı kültürlerden gelen katılımcılarla dolu. Her kültür, doğayla uyumlu yaşam pratiği sunuyor. Bu uygulamaları araştırıp hayata geçirebilirsek, insanlara motivasyon kaynağı sağlayabiliriz.” ifadelerini kullandı.
Emine Erdoğan, küresel sıfır atık hedeflerinin gerçekleştirilmesi noktasında devletler ve uluslararası kuruluşların önemli sorumlulukları olduğuna işaret etti.
“Türkiye olarak var gücümüzle çözümün parçası olmak için çalışıyoruz”
Erdoğan, “Türkiye olarak, iklim krizindeki payımızın çok düşük olmasına rağmen, var gücümüzle çözümün parçası olmak için çalışıyoruz. 2017 yılında başlattığımız Sıfır Atık Hareketi, bu hedefin en net göstergesidir.” diye belirtti.
Geri dönüşüm oranını artırma hedefleri ve yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Erdoğan, şimdiye kadar 74,5 milyon ton atık geri kazandıklarını ve bu çabalarının ekonomiye 256 milyar lira kazandırdığını açıkladı.
Emine Erdoğan, 2022’de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteriyle imzalanan “İyi Niyet Beyanı”nın ardından küresel bir hareket başlatıldığını anımsattı.
“İnanıyorum ki güzel İstanbul’umuz, bundan sonra sıfır atığın başkenti olacak”
2023’te Türkiye’de Sıfır Atık Vakfının kuruluşunu duyuran Erdoğan, vakfın sıfır atık alanındaki iyi uygulama ve politikaların paylaşımında uluslararası bir merkez olarak çalışacağını belirtti.
Erdoğan, İstanbul’un gelecekte sıfır atığın başkenti olacağına inandığını ifade ederek, vakfa ve tüm katılımcılara teşekkür etti.
Erdoğan, iklim değişikliği ile mücadelede daha fazla çevresel tahribatı önlemenin gerekliliğini vurgulayarak savaşların çevreye olan zararlarına dikkat çekti.
“Gazze’de yok olan çevre, tüm insanlığa aittir”
Gazze’deki savaşın çevresel etkilerine dikkat çeken Erdoğan, savaşların doğaya verdiği yaraları ele alarak, “Savaşlar durmadıkça, çevreyi yeniden onaramayız.” dedi.
“Sizleri İyi Niyet Beyanı’nı imzalayarak küresel sıfır atık hareketinin bir parçası olmaya davet ediyorum”
Erdoğan, Kızılderili liderlerinin aldığı kararları yedi nesil sonrasını düşünerek almaları gerektiğini aktararak, “Bugün attığımız adımların geleceği şekillendirdiğine inanmalıyız.” dedi.
Konuşmaların ardından, Sıfır Atık Vakfı Başkanı Samed Ağırbaş, “Yusuf’un gömleği” adında sıfır atıktan yapılan bir eseri Emine Erdoğan’a hediye etti. Daha sonra aile fotoğrafı çekildi.
Foruma, çeşitli ülkelerden pek çok önemli yetkili, akademisyen ve medya mensubu katıldı.
